A e pati popullariteti i Putinit?

A e pati popullariteti i Putinit?
  • 17 September 2018 - 08:22
Shkruan: NINA L. KHRUSHCHEVA

Nga kontrolli mbi mediet e deri në nxitja e nacionalizmit, presidenti rus Vladimir Putin ka ditur gjithmonë se si ta mbajë lartë mbështetjen ndaj tij. Por jeta e rusëve nuk po bëhet më e mirë, veçanërisht pas raundit të fundit të sanksioneve ekonomike perëndimore - dhe rënia e mbështetjes ndaj Putinit po tregon atë. Në muajin prill, rubla ishte në rënie, pjesërisht për shkak të sanksioneve të vendosura si reagim ndaj helmimit të supozuar nga Kremlini të ish- agjentit të dyfishtë rus Sergei Skripal dhe vajzës së tij në tokën britanike. Pastaj, në qershor, derisa zhvillohej Kampionati Botëror i Rusisë, qeveria propozoi rritjen e moshës së pensionimit nga 60 në 65 për burrat dhe 55-63 për gratë, duke nxitur një reagim të menjëhershëm publik. Rezultati ishte një rënie e mprehtë prej 15 pikësh në vlerësimin e mbështetjes ndaj qeverisë në përgjithësi - rënia më e madhe e sundimit 18-vjeçar të Putinit.

Mbrojtësi i Rusisë
Për më tepër, besimi te vet Putini ka rënë në 48%, nga rreth 60%, sa ishte dikur. Për ta vënë këtë në perspektivë, madje edhe në fillim të mandatit të tretë të Putinit në vitin 2012 - kur pati protesta masive për kthimin e tij në presidencë pas kryengritjes së tij - rreth 60% e rusëve thanë se ata i besonin atij. Në atë kohë, Putin e ngriti vlerësimin e tij nga populli duke vendosur veten si mbrojtës të Rusisë. Kur Shtetet e Bashkuara, nën presidentin Barack Obama, treguan se nuk donin të zbatojnë "vijën e kuqe" në Siri - përdorimin e armëve kimike nga Presidenti Bashar al-Assad - Kremlini reagoi duke bërë Rusinë si një garantues të keq të çarmatimit të Assadit. Për ta përforcuar më tej qëndrimin e tij të brendshëm duke sinjalizuar se Rusia nuk është e përkulur ndaj vullnetit të Amerikës, Putini i dha azil spiunit të Agjencisë Kombëtare të Sigurisë, Edward Snowden. Brenda Rusisë, Putini u sigurua që të ndërtoheshin ura dhe rrugë të reja, infrastruktura u përmirësua dhe u ripërtërinë hapësirat publike, me parqe, shatërvanë dhe kafene. Megjithëse asnjë nga këto nuk i ndihmoi rusët ekonomikisht, aq më pak i zgjeroi liritë e tyre, veprimet e tilla krijuan Putinin si kampion të "Rusisë së Madhe". Pasi Rusia pushtoi Ukrainën dhe aneksoi Krimenë në mars të vitit 2014 - duke sfiduar në mënyrë të pafalshme Perëndimin - mbështetja ndaj tij arriti vlerën marramendëse, prej 87%. Në mars, Putini fitoi zgjedhjet presidenciale me lehtësi, duke siguruar mandatin e tij të katërt si president me 76% të votave, për shkak të mungesës së kandidatëve të tjerë të mundshëm. Menjëherë pas zgjedhjeve, mbështetja popullore ndaj tij ishte 82%.

Mikpritja ruse gjatë Kupës së Botës
Por, Kupa e Botës, që filloi menjëherë pas, mori një haraç. Duke sjellë mbi 700,000 vizitorë ndërkombëtarë, turneu ndryshoi perceptimin e rusëve në lidhje me atë që ka rëndësi - dhe për liderin e tyre. Një mikpritës i paepur, Putini qëndroi nën një ombrellë gjatë ceremonisë përfundimtare, ndërsa presidentët e Kroacisë dhe të Francës u lagën nga shiu i dendur. Ndërkohë, populli rus impresionoi botën me mikpritjen e tyre të lumtur. Pronarët e bareve, konduktorët e trenave dhe vullnetarët anglishtfolës i përshëndetën vizitorët me ngrohtësi. Rusët e kuptuan se nuk kishin nevojë të fitonin me çdo kusht; ata mund të jenë të mëdhenj edhe pa lejen e militaristëve të Kremlinit. Pastaj u bë e ditur reforma e pensioneve, duke nxitur një varg protestash që e detyruan Putinin të zotohej për zbutjen e masës, duke kërkuar mirëkuptimin e rusëve. Megjithatë, që nga 3 shtatori, 53% e popullsisë thanë se ishin gati të protestonin më tej. Dhe më 9 shtator, ndërsa u zhvilluan zgjedhjet lokale, dhjetëra mijëra rusë u bashkuan me protesta të organizuara nga avokati anti-korrupsion dhe udhëheqësi i opozitës Alexei Navalny, duke sfiduar ndalimin e "agjitimit politik" në ditët e zgjedhjeve. Navalny vetë nuk mund të merrte pjesë në këtë ngjarje, pasi u arrestua për një demonstrim të mëparshëm. Por, kjo nuk ndaloi të paktën 2,500 protestues që të shfaqeshin në sheshin Pushkin të Moskës, ku ata u ballafaquan me një polici të pamëshirshme, duke mbajtur shenja të përshëndetura me slogane si "No Way" (një lojë fjalësh me emrin e Putinit: "put" në rusisht do të thotë "rruga" - 'way') dhe "Putin, është koha për të dalë në pension" (ai është 65 vjeç).

Korrupsioni i shfrenuar
Protestuesit përfshinin shumë të rinj, të zemëruar jo vetëm për reformën e pensioneve, e cila nuk do të ndikojnë te ta për një kohë të gjatë, por për dështimet më të mëdha të regjimit të Putinit. Shumë besojnë se edhe nëse Putini ka rikthyer statusin e Rusisë si një "fuqi të madhe", kjo nuk kompenson korrupsionin e shfrenuar dhe mungesën e mundësive në shtëpi. Të rinjtë e shohin regjimin si të vjetër, dhe vetë Putinin si një pengesë për ndryshime - siç është rritja e investimeve në programet sociale - të cilat nevojiten për të rritur standardet e jetesës. Por, nuk janë vetëm të rinjtë që janë të zemëruar ndaj Putinit. Biznesmenët rusë janë të frustruar nga efektet e sanksioneve dhe të zemëruar për rritjen e taksave të planifikuara. Ashtu si rusët e rinj, sipërmarrësit po vënë në pikëpyetje nëse politika e jashtme e Putinit për nacionalizmin militant, i cili e fitoi aq shumë mbështetjen e brendshme në të kaluarën, ia vlen çmimin e tij, përfshirë koston aktuale të aktiviteteve ushtarake të Rusisë dhe ndikimin e izolimit ekonomik dhe politik të Rusisë nga Perëndimi. Putini me siguri e di se pozicioni i tij është i paqëndrueshëm. Kjo është arsyeja pse policia pati një trajtim aq të ashpër ndaj protestuesve, duke i arrestuar ata me qindra. Kremlini nuk frikohet vetëm nga tubime të tjera, por edhe nga intensifikimi i kundërshtimit nga biznesmenët, disa prej të cilëve renditen mes elitave të fuqishme të Rusisë. Autoritetet rajonale gjithashtu mund të fillojnë të sabotojnë vendimet e Kremlinit. Imazhi i Putinit si kujdestar i madhështisë së Rusisë dhe një simbol i shpresës është duke u venitur, dhe taktika e tij e dëshmuar për ripërtëritjen e popullaritetit të tij - psh, aneksimi i territorit nga një vend fqinj ose ndërhyrja në një luftë civile - nuk është një kohë praktike e gjatë afatgjatë. Nëse Putini nuk bën ndryshime të vërteta brenda Rusisë, vlerësimi i tij i miratimit do të vazhdojë të rrëshqasë, duke rritur shanset që në një mënyrë apo tjetër, ai më në fund do të largohet nga presidenca kur mandati i tij aktual të skadojë në vitin 2024, nëse jo edhe më parë.

(Kosova Sot)