Pse promovimi i importit mund ta rritë bilancin pozitiv tregtar të Kinës?

Shkruan: Shang-Jin Wei 

Vendet shpesh përkushtojnë fonde publike për nxitjen e eksporteve të mallrave dhe shërbimeve të tyre. Por, përkushtimi i burimeve për të promovuar importet - siç po bën Kina me inaugurimin e Ekspozitës Ndërkombëtare të Importit "Import Expo", e cila sapo u hap në Shangai - është me të vërtetë gjë e rrallë. Eventi vjetor "Import Expo", që do të jetë pjesë e strategjisë së përgjithshme të Kinës për promovimin e importit, ka tërhequr mijëra kompani në mbarë botën me premtimin e porosive të mëdha nga firmat kineze, duke përfshirë ndërmarrjet shtetërore që qeveria ka ngarkuar për të bërë ekspozitën sukses. Nëse "Expo" arrin të rritë importet, mund të pritet që ajo të reduktojë suficitin tregtar të Kinës. Por nuk është e thënë që të ndodhë kështu. Kina është një vend i mbushur me punë, jo vetëm në aspektin e numrit absolut të njerëzve, por edhe në lidhje me kapitalin dhe burimet e tjera. Ndonëse balanca relative është duke u zhvilluar, kostoja mesatare e punës së Kinës ende qëndron në rreth 85% të mesatares botërore. Nëse Kina ul barrierat e importit, mallrat me intensitet kapital do të përbëjnë një pjesë të konsiderueshme të importeve të shtuara, të cilat do të zhvendosin mallrat me kapital të prodhuar në vend.

Përvoja e kaluar e Kinës është një ilustrim i mirë

Kreditë e bankave, fuqia punëtore, toka dhe burime të tjera që u përdorën më parë për të prodhuar këto mallra do të duhet të rishpërndahen, ka shumë të ngjarë në sektorët ku Kina ka një përparësi të vërtetë krahasuese, përfshirë prodhimin për eksport. Si rezultat, eksportet e përgjithshme të Kinës ndoshta do të rriten përkrah importeve të saj. Me fjalë të tjera, politikat që synojnë nxitjen e importeve do të përfundojnë gjithashtu në promovimin e eksporteve. Hulumtimet që i bëra me Jiandong Ju dhe Kang Shi sugjerojnë diçka edhe më të fortë se kjo: kur një vend relativisht i ngarkuar me punë zvogëlon barrierat e importit, eksportet aktualisht rriten më shumë se importet. Importet shtesë të mallrave me kapital intensiv e zgjerojnë në mënyrë efektive grumbullimin e kapitalit në vend, duke ulur kthimet e brendshme në kapital. Kjo krijon një nxitje për firmat dhe familjet që të dërgojnë më shumë kapital jashtë vendit, dhe drejtimi i një suficiti tregtar më të madh është mënyra për ta arritur këtë. Kjo mund të tingëllojë kundër-intuitive. Dhe, me të vërtetë, në një vend me bollëk më të madh të kapitalit, si Shtetet e Bashkuara, më shumë importe (kryesisht produkte me intensitet të lartë të punës) do të rrisin kthimet në kapital, duke krijuar një nxitje për kapitalin ndërkombëtar që të rrjedhë në vend. Në këtë rast, më shumë importe lidhen me një deficit tregtar më të madh. Nëse dikush është mësuar të mendojë për përvojën e vendeve relativisht të pasura, nuk mund të kuptohet se e njëjta rritje e importeve mund të çojë në lëvizje të kundërta në balancat tregtare midis vendeve në zhvillim dhe atyre të zhvilluara. Përvoja e kaluar e Kinës është një ilustrim i mirë. Aderimi në Organizatën Botërore të Tregtisë më 2001 kërkoi që Kina të liberalizojë ndjeshëm regjimin e saj të importit. Vendi uli normën e tarifës mesatare të importit nga 15% në fund të viteve 1990 deri në rreth 5% deri në vitin 2006 dhe reduktoi shumë pengesa jo-tarifore të importit, siç janë kufizimet në të cilat firmat mund të angazhohen ligjërisht në tregtinë ndërkombëtare. Si rezultat, importet e Kinës u rritën, duke u rritur me më shumë se 15% në vit në terma të shprehur në dollarë amerikanë - më shpejt se GDP-ja nga viti 2001 deri në 2007. Por, suficiti i saj tregtar gjithashtu u shtri në mënyrë dramatike gjatë kësaj periudhe.

Kina ende mund të zvogëlojë suficitin e tregtisë dypalëshe

Ndërsa suficiti më i lartë tregtar shpesh fajësohet me një kurs këmbimi të nënvlerësuar, hulumtimi ynë sugjeron që programi i liberalizimit të importit të Kinës mund të jetë gjithashtu një faktor i rëndësishëm. Po ashtu, edhe pse rënia e suficitit tregtar të Kinës pas vitit 2007 zakonisht konsiderohet si rezultat i krizës financiare globale, hulumtimi ynë sugjeron që fundi i programit të importit të shumëfishtë të importit të Kinës mund të ketë luajtur gjithashtu një rol. Është e rëndësishme të theksohet se Kina ende mund të zvogëlojë suficitin e tregtisë dypalëshe ndaj ndonjë partneri të veçantë, edhe nëse suficiti i përgjithshëm i tij rritet. Dhe edhe nëse "Import Expo" zgjerohet, në vend se të zvogëlohet, suficiti i përgjithshëm tregtar i vendit, mund të ketë përfitime të tjera. Sa për fillim, ulja e kostos së importeve do të rrisë fuqinë blerëse të familjeve kineze dhe qasjen e tyre në produkte që mund të përmirësojnë cilësinë e jetës së tyre. Firmat kineze gjithashtu do të përfitojnë nga kosto më të ulëta për pjesët dhe pajisjet e bëra nga jashtë, të cilat do të rrisin konkurrencën e tyre globale - një kanal tjetër përmes të cilit barrierat më të ulëta të importit mund të përfundojnë në rritjen e eksporteve. Së fundmi, "International Import Expo" do të plotësojë masat e tjera të Kinës për të liberalizuar tregun e saj, duke përfshirë barrierat më të ulëta hyrëse për firmat financiare të huaja. Kina ka një treg masiv dhe në rritje në të cilin vendet e tjera duan qasje. Cilido qoftë ndikimi i masave të saj të promovimit të importit në suficitin e përgjithshëm tregtar të vendit, bota ka arsye të mira për të mirëpritur nisma sikur "International Import Expo".

 

(Kosova Sot)