Kjo është arsyeja pse hamë tortë dhe fryjmë qirinj në ditëlindje

Një nga traditat më të përhapura në të gjithë botën është torta e ditëlindjes me qirinj të ndezur. 

Ky ritual ka një origjinë të panjohur, por ka disa teori që mund të shpjegojnë pse vendosim qirinj mbi një tortë dhe cili është kuptimi i fryrjes së tyre.

Lexoni edhe:

Liria dhe shteti i Kosovës të fituar me luftë nga Amerika e NATO nuk mbrohet me qeveritar skllevër por me njerëz të dinjitetshëm

Bright Side hulumtoi origjinën e mundshme të tortës së ditëlindjes dhe sesi u krijua zakoni i fryrjes së qirinjve.

Ka histori që thonë se tradita filloi në Gjermani gjatë shekullit të 18-të, për të festuar ditëlindjet e fëmijëve si një mënyrë për të mbrojtur shpirtrat e fëmijëve. 

Disa të tjerë pohojnë se fryrja e qirinjve vjen nga një kult që lidhet me perëndeshën Artemis, në Greqinë e lashtë, për të përkujtuar lindjen e saj.

Mënyra e festimit të një ditëlindje ka ndryshuar sipas kulturave dhe kohërave. 

Sidoqoftë, të gjithë kanë një format të ngjashëm - që është vendosja e një ose disa qirinjve mbi një tortë. 

Numri i qirinjve përfaqëson numrin e viteve të jetuara nga personi që nderohet, i cili duhet t'i fryjë ato teksa mendon një dëshirë.

Fryrja e qirinjve dhe festimet e ditëlindjes ishin ekskluzive për perënditë dhe heronjtë grekë.

Në Egjiptin e lashtë, festat e ditëlindjes ishin ekskluzive për mbretërit. 

Ky zakon u transferua te Grekët, të cilët festonin ditëlindjet e perëndive të tyre.

 Festa më e njohur ishte ajo e perëndeshës Artemis, ku çdo ditë të gjashtë të muajit, një tortë e zbukuruar me qirinj të ndezur ishte pjekur për ta adhuruar atë. 

Më vonë, rituali u bë gjithashtu pjesë e festimeve të ditëlindjes së heronjve, fisnikëve dhe aristokratëve grekë.

Ritual i qirinjve  shoqërohet me disa rite të lashta , ku zjarri përdoret për të shmangur frymërat e liga.

 Mendohej se këta shpirtra vizitonin njerëzit gjatë ditëlindjeve të tyre, kështu që atyre iu desh t'i argëtonin me gëzim dhe të bënin zhurmë për t'i mbrojtur nga të gjithë shpirtrat e këqinj.

Gjermanët pretendojnë se  fryrja e qirinjve në ditëlindjet e fëmijëve mbron shpirtrat e tyre.

Në Gjermaninë e shekullit të 18-të, zakoni i fryrjes së qirinjve për të festuar ditëlindjet e fëmijëve u bë i përhapur.

Sipas një dokumenti të shkruar nga Johann Ëolfgang von Goethe që përshkruan një tortë ditëlindjeje, numri i qirinjve në të do të përfaqësonte moshën e personit që nderohet.

Ekziston edhe një  libër nga 1753, i cili përshkruan se qirinjtë ishin vendosur, ndezur, në skajet e një torte, duke rrethuar një qiri të vetëm të futur në qendër.

Fryrja e qirinjve shoqërohet gjithashtu nga besime dhe zakone të tjera.

Për zviceranët në 1883, çdo qiri përfaqësonte një vit më shumë të jetës.

Sidoqoftë, ata nuk ndizeshin menjëherë, por ndizeshin një nga një individualisht, derisa të shuheshin të gjitha.

Në ditët e sotme, në shumë vende si Mbretëria e Bashkuar, Australia dhe Shtetet e Bashkuara, është një traditë të mendosh një dëshirë përpara se të frysh qirinjtë. 

Por që dëshira të plotësohet, i ftuari duhet t'i shfryjë ato menjëherë.

Përpunimi ose formati i ëmbëlsirave mund të ndryshojë në varësi të rajonit. 

Kështu, në Kinë, ata përgatisin një simite të bërë me miell dhe grurë që është e mbushur me pastë lotus. 

Në Kore, ata e zëvendësojnë tortën me supë alga deti. 

Dhe, në Holandë, ata përgatisin tarta frutash me krem ??pana.

(Kosova Sot Online)