Lexoni edhe:
Sulmi ndaj policisë në Veri, Haradinaj: Kosova dhe Serbia s’duhet ta tolerojnë krimin ndërkufitar
Kaq vjet duhet të punoni në Zvicër për t’u kualifikuar për pension
Nëse planifikoni të dilni në pension në Zvicër, mund të pyesni veten se sa kohë ju duhet të punoni për t’u kualifikuar për pension. Përgjigja varet nga disa faktorë
Nëse jeni të punësuar në Zvicër, e dini që vendi ka një sistem pensionesh me tre shtylla – dy prej tyre janë të detyrueshme, ndërsa e treta opsionale.
Shtylla e parë është Sigurimi i pleqërisë dhe i të mbijetuarve (OASI), i njohur gjithashtu si AHV në rajonet gjermanishtfolëse dhe si AVS në kantonet franceze dhe italiane. E dyta është pensioni profesional (BVG/LPP), i cili përfshin shtyllën e parë dhe është i detyrueshëm për punonjësit që fitojnë më shumë se 21300 franga në vit, përcjell albinfo.ch.
Sipas këtij pensioni profesional, punëmarrësi dhe punëdhënësi kontribuojnë secili nga gjysma.
Së bashku, dy shtyllat synojnë të arrijnë një të ardhur totale nga pensioni prej 50 deri në 70 për qind të fitimeve tuaja. Sa të ardhura do të gjenerojnë pasi të dilni në pension, mosha aktuale është 65 vjeç për burrat dhe 64 vjeç për gratë (kjo e fundit do të rritet në 65), varet nga kohëzgjatja e punësimit tuaj në Zvicër, si dhe nga të ardhurat dhe kontributet tuaja në skema sociale.
Pensioni i plotë – pavarësisht nga shuma që mund të jetë në rastin tuaj – bazohet në të ardhurat mesatare gjatë gjithë jetës dhe kontributet në skemën OASI. “Gjatë gjithë jetës” në këtë kontekst të veçantë do të thotë që ju keni qenë në punë me kohë të plotë dhe të vazhdueshme për 44 vjet nëse jeni burrë dhe 43 vjet nëse jeni grua, përcjell tutje albinfo.ch.
Aktualisht, pensioni minimal i shtyllës së parë për një person të vetëm është 1195 franga në muaj dhe maksimumi 2390 franga.
Këto llogaritje bazohen në punësimin me kohë të plotë. Nëse punoni më pak orë, kontributet tuaja të OASI (dhe përfundimisht të ardhurat tuaja të pensionit), do të reduktohen proporcionalisht.
Sipas një faqeje qeveritare, “për të marrë një pension maksimal, të ardhurat tuaja mesatare vjetore do të duhet të jenë të paktën rreth 86,040 franga”.
Dy faktorë të tjerë mund të ndikojnë në masën e pensionit tuaj – ose në rritje ose në rënie.
Njëra është se ju nuk keni punuar dhe paguar kontributet tuaja në OASI për 44 vjet.
Tjetra është nëse ndalon së punuari një vit para se të mbushësh 65/64 vjeç; Në këtë rast, pensioni do t’ju reduktohet me 6.8 për qind dhe me 13.6 për qind nëse dilni në pension dy vjet më herët.
Megjithatë, pensioni juaj do të rritet nëse vazhdoni të punoni përtej moshës statutore të pensionit.
Po banorët e huaj?
Dy shtyllat e detyrueshme të skemës së pensioneve – si për sa i përket kontributeve të OASI-së ashtu edhe pagesave pas daljes në pension – zbatohen për këdo që është i punësuar ligjërisht në Zvicër, pavarësisht nga kombësia.
Megjithatë, duke qenë se shumë të huaj fillojnë të punojnë në Zvicër më vonë se zviceranët, shuma e përfitimeve që do të marrin pas daljes në pension do të jetë proporcionalisht më e ulët.
Një pikë e rëndësishme për t’u mbajtur parasysh është se ju do të vazhdoni të merrni pensionin tuaj zviceran edhe nëse lëvizni jashtë Zvicrës.
(Kosova Sot Online)
