Ku në Evropë janë rritur më shumë çmimet e banesave dhe kostot e qirave?

Çmimet e shtëpive janë rritur me 45 për qind dhe qiratë me 17 për qind në gjithë BE-në që nga viti 2010, tregojnë shifrat e fundit të publikuara nga zyra statistikore e BE-së Eurostat. Megjithatë, ka dallime të mëdha midis vendeve.

Në Austri çmimet e banesave janë më shumë se dyfishuar dhe qiratë janë rritur me 45 për qind krahasuar me mbi një dekadë më parë. Në vende të tjera, ato kanë ngecur ose kanë rënë gjatë të njëjtës periudhë. Greqia është një shembull i dukshëm, me çmimet që kanë rënë me 23 për qind dhe qiratë me 25 për qind midis 2010 dhe 2021.

Lexoni edhe:

Tash ka shpresë edhe për kosovarët, liberalizimi i vizave po troket në derë!

Në Itali, çmimet e banesave kanë rënë në përgjithësi që nga viti 2010, megjithëse si pjesa më e madhe e BE-së ato janë rritur sërish vitet e fundit. Çmimet e qirave në Itali kanë shënuar vetëm një rritje modeste, ndërsa Spanja ka shënuar rritje shumë të vogla si në qiratë ashtu edhe në çmimet e banesave, përcjell tutje albinfo.ch.

Kjo është situata në vendet e mbuluara nga The Local, sipas Eurostat.

Gjetja e një shtëpie të re jashtë vendit?

Midis 2010 dhe tremujorit të parë të 2022-ës, çmimet e banesave janë më shumë se dyfishuar në Austri (+114 për qind) dhe janë rritur edhe më shumë në Estoni, Hungari, Luksemburg, Republikën Çeke, Letoni dhe Lituani.

Në Gjermani, çmimet e banesave u rritën me 94 për qind, në Suedi me 92 për qind dhe në Norvegji me 91 për qind.

Danimarka (59 për qind) dhe Franca (29 për qind) gjithashtu shënuan rritje dyshifrore.

Spanja ishte vendi me rritjen më të vogël, 3 për qind, ndër vendet e mbuluara nga The Local.

Gjatë të njëjtës periudhë, çmimet kanë rënë në Itali (-10 për qind), Qipro (-8 për qind) dhe Greqi (-23 për qind).

Sipas agjencisë italiane të pasurive të paluajtshme Tecnocasa, çmimet e banesave në vend tani janë 29 për qind më të ulëta se në vitin 2010, edhe pse një tendencë e ngadaltë rritëse filloi në 2017. Vetëm Milani e përballon këtë trend, me një rritje prej 8.5 për qind midis 2010 dhe 2021.

Arsyet pas këtyre të dhënave, sipas Fabiana Migliola, drejtoreshë e njësisë kërkimore të Tecnocasa, janë pagat në rënie dhe disponueshmëria e ulët e kapitalit, me shumicën e blerësve që mund të përballojnë prona deri në 250,000 euro. “Sigurisht, një rritje modeste e pasurive të paluajtshme dhe çmimet më të ulëta në krahasim me shumë vende të tjera brenda dhe jashtë Evropës e bëjnë vendin tonë tërheqës për investitorët,” tha Migliola. “Ky është një fenomen që e kemi regjistruar mbi të gjitha në tregun e shtëpive të pushimit, pasi viti 2021 sinjalizoi një rritje të numrit të shtëpive të pushimit të blera nga blerës të huaj, veçanërisht nga SHBA, Franca dhe Evropa Lindore. 2022 mund të jetë një vit rregullimi, vazhdoi ajo, por rritja e normave të interesit mund të ketë ndikim tek blerësit që financojnë blerjet e shtëpive të tyre me një hipotekë, përcjell tutje albinfo.ch.

Duke parë çmimet, agjencia parashikon një rikuperim me një rritje midis 2 dhe 4 për qind, me kërkesë të lartë aktualisht nga italianët.

Ku është më lirë të marrësh me qira?

Qiratë nuk janë rritur aq sa çmimet e banesave, por ato janë rritur në mënyrë të qëndrueshme që nga viti 2010. Ndërmjet viteve 2010 dhe 2022, qiraja u rrit mesatarisht me 17 për qind në të gjithë BE-në. Rritja më e lartë midis vendeve të mbuluara nga The Local ishte në Austri, me një rritje të jashtëzakonshme prej 45 për qind. Danimarka (21 për qind), Suedia (21 për qind), Gjermania (17 për qind) dhe Zvicra (10 për qind) gjithashtu përjetuan një rritje dyshifrore.

Rritjet ishin më modeste në Itali (7 për qind), Spanjë (5 për qind) dhe Francë (8 për qind). Rritja më e lartë ishte në Estoni (177 për qind), Lituani (127 për qind) dhe Irlandë (77 për qind). Nga ana tjetër, në Greqi, qiratë u ulën me një të katërtën gjatë periudhës dhe Qiproja shënoi -1 për qind.

Problemi i përballueshmërisë

Ndërsa normat mesatare të rritjes japin vetëm një pamje të pjesshme të tregut të pasurive të paluajtshme, një tregues shtesë i cituar nga Eurostat është shkalla e mbingarkesës së kostos së banesave, përqindja e njerëzve që shpenzojnë 40 për qind ose më shumë të të ardhurave të tyre të disponueshme për strehim. Pavarësisht rënies së çmimeve të banesave dhe qirave, Greqia kishte normën më të lartë në vitin 2020, me një në tre persona (33.3 për qind) që shpenzon 40 për qind ose më shumë të të ardhurave të tyre për strehim. Vende të tjera evropiane me një normë të mbingarkesës me kosto të lartë janë Danimarka (14 për qind) dhe Zvicra (14 për qind). Pak më poshtë vijës 10 për qind qëndrojnë Norvegjia dhe Gjermania (9 për qind), Spanja (8 për qind), Suedia (8 për qind) dhe Italia (7 për qind).

Pavarësisht rritjes së ndjeshme, Austria ka një normë të mbingarkesës relativisht me kosto të ulët, në 6 për qind.

Si ka ndikuar Brexit te blerësit britanikë?

Për qytetarët britanikë, Brexit mund të ketë shtuar vështirësi në blerjen e pronave në vendet e BE-së. Vende të tilla si Austria kanë kufizime specifike për qytetarët jo të BE-së dhe ku nuk ka kufizime, taksat më të larta dhe rregullat e reja të imigracionit mund të rezultojnë në hyrjen e më pak blerësve britanikë në treg. Në Spanjë, u raportua këtë javë se blerjet nga banorët britanikë, të cilët dikur përbënin pothuajse një të katërtën e të gjitha transaksioneve (24 për qind), tani përbëjnë vetëm 12 për qind.

Megjithatë, një studim i fundit midis 900 blerësve britanikë zbuloi se vetëm 4 përqind kishin hequr dorë nga planet për të blerë një pronë jashtë vendit për shkak të vështirësive të shkaktuara nga Brexit dhe pandemia Covid-19. Rreth 11 përqind shkuan përpara siç ishte planifikuar vitin e kaluar dhe 85 për qind ende planifikojnë të blejnë.

(Kosova Sot Online)