Lexoni edhe:
Vetëm shuarja e strukturave paralele serbe do ta detyron Serbinë të heq dorë nga Kosova
Njeriu që parashikoi fundosjen e Titanikut
Mbytja e anijes Titanik ishte një nga ngjarjet më domethënëse të shekullit të 20-të.
Shkalla e ngjarjes dhe lidhja e saj me zhvillimin e teknologjisë vijuan të kishin ndikim të qëndrueshëm në komunitetin global.Teknologjia që lejoi Titanikun të notonte edhe kur peshonte më shumë se 46.000 tonë ishte ende relativisht e re.
Qëllimi i madh i udhëtimit të parë të Titanikut ishte të frymëzonte besimin në këtë zhvillim të ri në teknologji.
Parashikimi i rrethanave që çuan në fundosjen e Titanikut ishte i pamundur.
Duhet të renditen shumë faktorë specifikë që çuan në përplasjen e anijes me ajsbergun, gjë që çoi në shkatërrimin e saj.
Si rezultat, pretendimi se dikush i kishte parashikuar këto ngjarje edhe përpara se Titaniku të konceptohej, mund të ketë pak dyshime.
Unë kërkoj t’i largoj këto dyshime duke parë novelën “The Wreck of the Titan”, ose “Futility” shkruar nga Morgan Robertson në 1898, katërmbëdhjetë vjet përpara udhëtimit të parë të Titanikut.
Një vështrim në të ardhmen?
Artikulli i Morgan Robertson “The Wreck of the Titan” ose, “Futility” përshkruan udhëtimin e parë të një linje ajrore britanike, SS Titan, i cili në libër konsiderohet të jetë i pathyeshëm dhe kështu nuk kishe një numër të mjaftueshëm varkash shpëtimi për të gjithë pasagjerë.Gjatë udhëtimit të tij të parë në prill, SS Titan goditi një ajsberg në Atlantikun e Veriut dhe si rezultat i mungesës së varkave të shpëtimit në bord, çoi në vdekjen e shumicës së pasagjerëve të tij.
Novela e Robertson tërheq shumë ngjashmëri midis SS Titan imagjinar dhe RMS Titanic.
Libri përmend atributin e perceptuar “të pambytur” të anijes që shumë veta i caktuan për shkak të teknologjisë së avancuar të përdorur për ndërtimin e saj, një atribut i përbashkët me RMS Titanic.
Parashikohet gjithashtu se për shkak të këtij atributi të perceptuar, janë marrë masa paraprake sigurie më pak se zakonisht gjatë pajisjes së anijes me pajisje sigurie, kryesisht të manifestuara nga mungesa e varkave të shpëtimit.
Muaji i saktë, si dhe vendndodhja e përplasjes, madje parashikohet me fundosjen e trilluar SS Titan dhe RMS Titanic u përmbyt gjatë udhëtimit të tij të parë në prill në Atlantikun e Veriut si rezultat i një ajsbergu.
Madje edhe përmasat përmenden dhe janë mjaft të ngjashme me SS Titan imagjinar, me përmasa 244 m, ndërsa RMS Titanic ishte 269 m.
Kthjelltësi apo rastësi?
Është e pamohueshme që ngjashmëritë midis SS Titan-it imagjinar të Robertson-it dhe Titanikut të vërtetë RMS janë të çuditshme. Por a vjen kjo afërsi si rezultat i rastësisë apo për shkak të aftësisë së Robertson për të parë të ardhmen?
Disa argumentojnë se historia e Robertson-it u ndërtua me ndihmën e njohurive të tij për tendencat detare për shkak të kohës së tij duke punuar si djalë në kabinën e anijeve tregtare midis 1866 dhe 1899, një faktor që shpesh anashkalohet kur njerëzit analizojnë këtë histori.
Kjo i dha atij njohuri të vlefshme se si industria detare po shkonte përpara dhe në këtë mënyrë do ta bënte shumë më të lehtë bërjen e një parashikimi të tillë.
Kështu ai mund të parashikonte më saktë se si do të dukej linja detare pas katërmbëdhjetë vjetësh.
Edhe pas fundosjes së Titanikut, pas së cilës Robertson u quajt mjeshtër, ai mohoi të kishte njohuri të mëparshme për përplasjen, duke shpjeguar se historia e tij erdhi përmes imagjinatës së tij dhe jo nga ndonjë largpamësi për ngjarjet e ardhshme.
Nuk ka udhëtarë në kohë
Në raste të tilla, është e lehtë të vendosësh shkaqet e ngjarjeve të tilla në shpjegime të çuditshme si “Robertson ishte një udhëtar në kohë” ose “mbytja e Titanikut ishte një komplot qeveritar”.
Deklarata të tilla, unë do t’i përgjigjesha me faktin se edhe një orë e prishur është e saktë dy herë në ditë.
Me këtë dua të them se në një botë ku çdokush mund të prodhojë media, si tregime të shkurtra si në këtë rast, është statistikisht e pamundur që raste të tilla të mos ndodhin kurrë.
Dikush mund të parashikojë me lehtësi një ngjarje të ardhshme tani, dhe sado e pamundur të jetë, ka ende një shans për të ndodhur, dhe kështu nëse ndodh, personi që ka bërë parashikimin e pamundur do të paraqitet si dikush me mprehtësi ose një udhëtar në kohë vetëm sepse bëri një parashikim të pamundur që u bë i vërtetë.
Shumica e ngjarjeve ‘të çuditshme” mund të shpjegohen statistikisht.
(Kosova Sot Online)
