Ja arsyet pse shqiptarët po braktisin vendin
Thirrjet dhe ‘kërcënimet’ e kryeministrit britanik, Rishi Sunka, nxitën të rinjtë shqiptarë të frymëozhen për të shpejtuar drejt Britanisë së Madhe, me gomone duke ndërmarrë një udhëtim të rrezikshëm.
“The Mirror” shkruan se bandat kriminale madje shfrytëzuan edhe vdekjen e Mbretëreshës Elizabeth 2 dhe largimin e Boris Johnson nga posti i kryeministrit për të rritur mundësitë për të ndërmarrë një udhëtim me gomone, me qëllim emigrimin drejt MB.
Dr Krish Kandiah i Fondacionit Sanctuary ka folur për “The Mirror” pas një ekspedite që ka zhvilluar në vend për të mbledhur fakte dhe për të dekurajuar të rinjtë të mos e ndërmarrim një udhëtim të tillë të rrezikshëm.
Ai paralajmëroi se shumë të rinj do të bëjnë kalimin e rrezikshëm nëse nuk bëhet më shumë për të hapur rrugët ligjore dhe për të ulur varfërinë në vend, transmeton gazeta “Kosova Sot Online”
“Ata duan të gjejnë mënyra për të synuar ndihmën për pjesët më të varfra të vendit, kështu që të rinjtë do të shohin një të ardhme për veten e tyre”, tha Dr. Krish duke nënvizuar se faktori kryesor që poi shtyn të rinjtë të emigrojnë në rrugë të rrezikshme është varfëria.
“Kur isha për herë të fundit në Shqipëri në vitet 1990, ishte zyrtarisht vendi më i varfër në Evropë me më shumë njerëz që udhëtonin me kuaj dhe karroca sesa makina. Megjithatë, ndërsa qytetet janë modernizuar shpejt, ka pjesë të vendit që janë lënë pas nga zhvillimi”, tha ai.
Dr. Krish paralajmëroi se një faktor tjetër ishte “për ironi, kërcënimet e Britanisë për të ndaluar varkat e vogla”.
“Ashtu si biseda për mungesën e tualetit në pandemi shkaktoi një nxitim në supermarkete, ashtu edhe disa të rinj shqiptarë e ndiejnë presionin ‘tani ose kurrë’”, shpjegoi ai. “Bandat përfitojnë nga kjo, duke ofruar marrëveshje speciale, duke sugjeruar se vdekja e Mbretëreshës ose dorëheqja e Boris Johnson ofron një mundësi një herë në jetë për një kalim më të sigurt.”
Duke intervistuar një grup prej nëntë të rinjsh në Kamëz, një qytet në Tiranë, Dr Kandiah zbuloi se të gjithë ata kishin një anëtar të ngushtë të familjes që kishte udhëtuar në Angli me një varkë të vogël.
“Ata kishin shkuar për “para të shpejta” shumica kishin shkuar për të punuar në ekonominë gri – në lavazhe dhe tregti ndërtimi.”
Një student 22-vjeçar, Ervini, tha se ëndrra e tij ishte të bëhej menaxher hoteli, ndërsa theksoi se nuk do të kalonte në mënyrë ilegale.
“Historia ka treguar se paratë e shpejta vijnë me shumë vështirësi”, tha i riu, duke shtuar se “Jeta është e vështirë kudo dhe nuk jemi të vetmit që kemi ikur”.
Kandiah shprehet se shumë njerëz shkojnë në Shqipëri për të pushuar, ndërsa të rinjtë e këtij vendi largohen. Pse ndodh kjo, shtron pyetjen ai.
Ai shprehet se misioni i tij faktmbledhës në Shqipëri zbuloi 3 faktorë kryesorë shtytës dhe 3 faktorë kryesorë tërheqës.
Faktori i parë shtytës që hasa ishte varfëria ekonomike. Kur isha për herë të fundit në Shqipëri në vitet 1990, ishte zyrtarisht vendi më i varfër në Evropë me më shumë njerëz që udhëtonin me kuaj dhe karroca sesa makina. Megjithatë, ndërsa qytetet janë modernizuar me shpejtësi, ka pjesë të vendit që janë lënë pas nga zhvillimi. Rritjet globale të çmimeve e kanë bërë ndarjen edhe më të theksuar, duke lënë shumë familje më të varfëra dhe më të dëshpëruara se kurrë më parë.
Faktori i dytë shtytës është varfëria e mundësive. Një klasë me nxënës të vitit të 9-të në fshatin Kamëz, më shpjegoi avantazhet relative të varkave të vogla ndaj kamionëve të artikuluar dhe se si ata mund të fitonin dy herë më shumë në një kantier ndërtimi në MB se çdo punë që mund të imagjinonin të merrnin në Shqipëri. “Nuk ka asgjë këtu për ne,” thanë ata.
Faktori i tretë i shtytjes është se sa më shumë shqiptarë që largohen, aq më shumë ndjekin. Në këtë epokë të migrimit global, shumica e shqiptarëve largohen përmes rrugëve legale. Ata që janë me arsim të lartë dhe të aftë shfrytëzojnë mundësitë për të studiuar ose punuar jashtë shtetit. Mjekët janë kapur në Gjermani. Financierët janë joshur në Amerikë. Me këtë eksod kombëtar, të rinjtë shqiptarë pa rrugë legale luajnë bixhoz për t’u kontrabanduar në Angli për të punuar në ekonominë gri – për shembull duke punuar para në dorë në një lavazh makinash.
(Kosova Sot Online)
