Politika është mosbesim i organizuar nga lideri mashtrus

Shkruan: Mr.Ali Hertica

'Majtas ose djathtas, dhjetë herë mesatarja, por të gjithë mund ta kapin! Megjithatë, Gjyqtari ka ende besim në politikë: "Partia që ka guximin të merret me këta grabitës regjentë arrogantë dhe t'i godasë pamëshirshëm pas shpine, ka votën time." mund të jetë vetëm e përkohshme me të ardhur në pushtet, anëtarët e kësaj partie të guximshme së shpejti do të sillen sërish si 'rrëmbyes arrogantë të stilit regjent dhe amshtrus e kjo po ndosh en Kosov nga poletikëbërist mjeran me garniturat e tyre partiake '. Sepse,majtas ose djathtas, dhjetëfishi i mesatares, mund ta kapin të gjithë!'

Tani Gjykatësi nuk duhet të ketë turp që ai ose ajo nuk di një zgjidhje më të mirë kaq shpejt. Për më shumë se dy mijë vjet e gjysmë, filozofia politike ka medituar problemin që administratorët shpesh priren të përqendrohen më shumë në interesin e tyre privat sesa në interesin publik - në fakt, kjo ka formësuar në një masë të konsiderueshme idenë tonë se çfarë është politika. shtrirja. Dhe institucionet politike, gjithashtu, janë shfaqur kryesisht si zgjidhje për rrëmbimin e stilit regjent – ​​me shkallë të ndryshme suksesi, të fundit Origjina e politikës sonë.

Shkencëtari politik dhe filozofi amerikan argumenton se i ashtuquajturi patrimonializëmi është një konstante në historinë politike,njerëzit jo vetëm që janë të prirur të kujdesen mirë për veten e tyre, por gjithashtu kujdesen mirë për familjen dhe miqtë e tyre në krahun e sovranit të nënëqmuar . Gjëja kryesore e filoyofis së mashtrimit është se teston teoritë nga fusha e kundër praktikës dhe kundër njohurive nga, ndër të tjera, biologjia, ekonomia dhe antropologjia, filozofinë.

Një zgjidhje shumë radikale për problemin e çdo shoqërie vjen nga Sokrati. Sigurohuni që administratorët të mos kenë interes privat, sugjeron ai në Politeia të Platonit (rreth 427-347 p.e.s.). Në shtetin ideal, nga tre pronat - sundimtarët, rojet dhe punëtorët - vetëm punëtorët duhet të kenë pronë private dhe familje. Dy pronat e tjera jetojnë me shpenzime shtetërore në një lloj komune. Por ç'të themi për nevojat riprodhuese të rojeve dhe sundimtarëve? Për ta kanalizuar këtë, Sokrati propozon një formë eugjenike.

Është e nevojshme që njerëzit më të mirë të kenë sa më shumë marrëdhënie seksuale, dhe më të këqijtë sa më pak, dhe të rriten vetëm fëmijët e atyre njerëzve të talentuar, nëse duam që tufa të jetë e cilësisë optimale.Prandaj, burrat dhe gratë më të mira në mesin e rojeve mund të njihen më mirë me njëri-tjetrin në ahengje intime. Atyre u thuhet “gënjeshtra fisnike” se janë bij të dheut. Sundimtarët e ardhshëm zgjidhen sërish nga më të mirët mes tyre, të cilët mund të sundojnë shtetin vetëm në moshën pesëdhjetëvjeçare, pas një stërvitjeje të gjatë mendore dhe fizike. Njerëzit po mashtrojnë veten: ne gjithmonë arrijmë të justifikojmë sjelljen tonë dhe lajmet e këqija gjithmonë interpretohen ndryshe.Shumica e filozofëve pajtohen se njerëzit mashtrojnë veten.

Por si është në të vërtetë e mundur kjo; të jesh edhe mashtrues edhe mashtrues,rreth vitit 1960 u ngrit një diskutim brenda filozofisë analitike rreth natyrës paradoksale dhe disi misterioze të vetë-mashtrimit. Dy probleme ishin qendrore për këtë.

E para është i ashtuquajturi 'paradoks statik'. Kjo nënkupton që një person që mashtron veten duhet të besojë si p ashtu edhe jo-p, si p.sh. 'kam gabim' por edhe 'kam të drejtë'. Sipas shumë filozofëve, kjo është një gjendje shpirtërore e pamundur.Së dyti, "paradoksi dinamik": qëllimi për të mashtruar veten duhet të minojë mashtrimin. Në fund të fundit, nëse e dini se jeni duke u mashtruar, atëherë mashtrimi do të dështojë.Alfred Mele argumenton në librin e tij Vetë-mashtrimi i demaskuar (2001) se debati ekzistues ka supozimin (zakonisht të nënkuptuar) se vetë-mashtrimi është i krahasueshëm me mashtrimin 'i zakonshëm' ose 'ndërpersonal', por brenda një individi të vetëm.

Ky supozim çon në dy paradokset e përmendura më sipër. Për të shmangur këtë, Mele propozon t'i qasemi vetë-mashtrimit si një formë paragjykimi të motivuar dhe jo si analoge me mashtrimin ndërpersonal. Nga këndvështrimi i paragjykimit të motivuar, nuk është rasti që dikush të mendojë p dhe të përpiqet të bindë veten për jo-p. Në vend të kësaj, vetë-mashtrimi konsiston në trajtimin selektiv të informacionit. Kjo do të thotë, nën ndikimin e dëshirave dhe emocioneve, lindin forma të caktuara të paragjykimit.

Kjo ide e Meles është madhështore në disa mënyra. Së pari, sepse ai zbaton strategjinë klasike filozofike për të rishqyrtuar presupozimet në një diskutim. Së dyti, sepse ai parashtron një alternativë që i përshtatet intuitave tona. Dhe së fundi, sepse ai e ngulit shpjegimin e tij alternativ në rezultate të shumta eksperimentale nga psikologjia.Ky është një episod nga rubrika 'Një ode e vogël për një ide të madhe'. Fakti që demokracia ka nevojë për rinovim është një derë e hapur. Por pyetja është në çfarë mënyre,a është e vërtetë që partitë e vjetra politike kanë dështuar? Që nuk kanë më përgjigje për pyetjet e sotme dhe a është zgjidhje në atë rast zgjedhja e fytyrave dhe partive të reja. Apo ka më shumë për të,a nuk duhet të ndryshojë edhe mënyra se si qytetarët lidhen me qeverinë dhe shtetin, veçanërisht në kuptimin politik.

Çelësi i një demokracie është kontrolli mbi pushtetin dhe se kontrolli nuk është i mundur pa imagjinatë,. Ndërsa në të kaluarën, dhe ende sot, 'zëri' është qendror në demokraci, si interpretues i ideve dhe projekteve, syri', si mbikëqyrës i qeverisë, luan gjithnjë e më shumë një rol të spikatur. Sipas Dijstelbloem, kjo zhvendosje ndijore shoqërohet me një ndryshim në orientimin e politikës. Përqendrimi në të ardhmen (qeveria është largpamësi) hap rrugën për fokusimin në të kaluarën (çfarë shkoi keq dhe kush është faji).

Është një ndryshim i qëndrimit politik të qytetarit që ai e quan 'rindërtim'. Duke parë pas dhe duke parë atë që ka ndodhur, qytetari i hap rrugën një imagjinate të së ardhmes. Për shpresë. Është një deklaratë që nuk vlen vetëm për qytetarin, por besoj se mund të jetë edhe përgjigja për përfaqësuesin e popullit për të dalë nga ngërçi në të cilin ndodhet demokracia.

Shkrimet në këtë rubrikë nuk shprehin qëndrimet e gazetës "Kosova Sot Online".