Lexoni edhe:
Kujdes: Këto janë shenjat që tregojnë se ju kanë bërë magji
Zbulimi i çuditshëm në Saturn, mund të tregojë për ekzistencën e një jete të huaj
Titan, hëna mjaft e çuditshme e Saturnit, sapo u bë edhe më e çuditshme. Astronomët kanë zbuluar ciklopropeniliden (C3H2) në atmosferën e saj, një molekulë jashtëzakonisht e rrallë me bazë karboni që është aq reaktive, sa mund të ekzistojë vetëm në Tokë në kushte laboratorike.
Në fakt, është aq e rrallë sa asnjëherë më parë nuk është zbuluar në një atmosferë, në sistemin diellor apo diku tjetër. I vetmi vend tjetër që mund të mbetet i qëndrueshëm është boshllëku i ftohtë i hapësirës ndëryjore.
“Ne e mendojmë Titanin si një laborator të jetës reale, ku mund të shohim një kimi të ngjashme me atë të Tokës antike, kur jeta po zinte vend këtu,” tha Melissa Trainer, astrobiologe e Qendrës së Fluturimit Hapësinor Goddard të NASA-s, një nga shkencëtaret kryesore që do të hetojë hënën e Saturnit në misionin e ardhshëm Dragonfly që nis në 2027-ën.
“Ne do të kërkojmë molekula më të mëdha se C3H2, por duhet të dimë se çfarë po ndodh në atmosferë për të kuptuar reagimet kimike që çojnë molekulat organike komplekse të formohen dhe të bien në sipërfaqe.”
Ciklopropenilidina, të cilën edhe studiuesit e NASA-s e përshkruajnë si një “molekulë shumë të çuditshme të vogël”, nuk ka tendencë të zgjasë gjatë në kushte atmosferike, sepse ajo reagon shumë shpejt dhe lehtë me molekulat e tjera, duke formuar përbërës të tjerë.
Sapo ta bëjë këtë, nuk është më ciklopropenilidinë.
Në hapësirën ndëryjore, çdo gaz ose pluhur zakonisht është shumë i ftohtë dhe shumë i përhapur, që do të thotë se përbërësit nuk po ndërveprojnë shumë dhe ciklopropenilidina mund të qëndrojë atje.
Titani është shumë i ndryshëm nga hapësira ndëryjore. Është si i lagur, me liqene hidrokarbure, re hidrokarbure dhe një atmosferë kryesisht azoti, me pak metan. Atmosfera është katër herë më e trashë se atmosfera e Tokës (e cila gjithashtu dominohet nga azoti). Nën sipërfaqe, shkencëtarët mendojnë se ka një oqean të madh me ujë të kripur.
Sidoqoftë, është ende mister sepse molekula C3H2 shfaqet vetëm në Titan dhe në “asnjë botë tjetër”.
“Titani është unik në sistemin tonë diellor. Ai ka provuar të jetë një thesar i molekulave të reja”, shprehet shkencëtari planetar, Conor Nixon.
Azoti dhe metani prishen në dritën e diellit, duke shkaktuar një sërë reaksionesh kimike. Pyetja, të cilës shkencëtarët po vdesin t’i përgjigjen, është nëse ndonjë prej këtyre reaksioneve mund të rezultojë në jetë.
“Ne jemi duke u përpjekur të kuptojmë nëse Titan është i banueshëm. Pra, ne duam të dimë se cilat përbërje nga atmosfera dalin në sipërfaqe, dhe më pas, nëse ai material mund të kalojë përmes kores së akullit në oqeanin poshtë, sepse ne mendojmë se oqeani është vendi ku janë kushtet e banueshme”, u shpreh Rosaly Lopes, gjeologe pranë NASA-s.
(Kosova Sot Online)
