Çfarë dimri na pret këtë vit?

  • A.P /
  • 26 August 2024 - 15:00
Çfarë dimri na pret këtë vit?

Parashikimi i parë për dimrin 2024/2025 tregon ndikimin e një faze të dobët të “La Nina” dhe të një vorbulle më të butë polare.

La Nina dhe El Nino tregojnë luhatje në temperaturën e shtresave të sipërme të ujit në pjesën qendrore dhe lindore të Oqeanit Paqësor.

La Niña është faza e ftohtë e lëkundjes së madhe dhe të fuqishme oqeanike ENSO. Ajo është një rajon i Oqeanit Paqësor tropikal që kalon mes fazave të ftohta dhe të ngrohta. Faza e ftohtë e ENSO quhet La Nina, ndërsa faza e ngrohtë quhet El Niño.

 

Me ardhjen e La Nina, ne mund të analizojmë se si ka ndikuar moti në të kaluarën pasi ka qenë aktive për disa sezone dimërore.

Duhet të theksohet se La Nina e ka origjinën në Oqeanin Paqësor, kështu që nuk do të ndikojë në modelet e motit në Evropë siç prek SHBA-në ose Kanadanë. Megjithatë, mund të nënkuptojë një tendencë më të thatë në perëndim dhe më shumë reshje në pjesët qendrore dhe lindore të Evropës.

Severe Weatherpërdori modele sezonale për parashikimin e hershëm të dimrit: ECMWF nga Evropa dhe CanSIPS nga Kanadaja.

Modelet tregojnë kushtet mesatare të motit gjatë muajve të dimrit, pra parashikimin e përgjithshëm mbizotërues të motit për dimrin meteorologjik. Pra, ata tregojnë se si mund të duken modelet e motit 40-60 për qind të rasteve gjatë dimrit.

Modeli ECMWF konsiderohet si një nga modelet më të besueshme për parashikimet afatgjata. Për dimrin, ai parashikon një zonë me presion të lartë që shtrihet nga jugu i Shteteve të Bashkuara përtej Atlantikut në Evropën Perëndimore dhe Qendrore.

Sa i përket temperaturave në Evropë, pjesa më e madhe e kontinentit do të jetë më e ngrohtë se normalja, për shkak të ndikimit të një sistemi me presion të lartë. Parashikimi i reshjeve tregon një periudhë më të thatë në Evropën Perëndimore, ndërsa pjesa tjetër e kontinentit pret më shumë reshje se zakonisht.

ECMWF parashikon një sasi dëbore nën mesataren për fillimin dhe mesin e dimrit në Evropë, pra deri në muajin shkurt. Mbi Skandinavi parashikohen reshje bore më shumë se normale, për shkak të ndikimit të një sistemi lokal me presion të ulët.

Modeli kanadez, CanSIPS tregon modelin e pritshëm të dobët të La Nina dhe zonën e presionit të lartë mbi Evropën veriperëndimore. Megjithatë, këto janë parashikimet e para, kështu që nuk tregon ende zona të përcaktuara me presion të ulët, siç pritej.

Duke parë temperaturat e sipërfaqes në Evropë, modeli tregon anomali të ngrohta në pjesën më të madhe të kontinentit dhe më pak reshje në pjesën më të madhe të Evropës. Për shkak të temperaturave që do të jenë mbi normale, priten më pak reshje bore.

Kthimi i vorbullës polare

Vorbulla polare shfaqet çdo vjeshtë dhe luan një rol kyç në zhvillimin e modeleve të motit gjatë vjeshtës së vonë, dimrit dhe pranverës. Por së pari, le të shpjegojmë se për çfarë saktësisht bëhet fjalë.

Mbi polet e Tokës, si në veri ashtu edhe në jug, në pjesët më të larta të atmosferës, në troposferë dhe stratosferë, ka zona të përhershme me presion të ulët të ajrit të quajtur vorbulla polare, domethënë vorbulla. Vorbulla polare është më e theksuar gjatë muajve të dimrit.

Vorbulla rrotullohet në drejtim të kundërt të akrepave të orës me erëra prej 250 km/h, afërsisht me të njëjtën shpejtësi si një uragan i kategorisë 5. Një vorbull e fortë polare zakonisht shoqërohet nga një qarkullim i fortë polar që bllokon ajrin më të ftohtë në rajonet polare, duke rezultuar në kushte më të buta sezonale për shumicën e Shteteve të Bashkuara dhe Evropës.

Anasjelltas, një vorbull e dobët polare mund të vështirësojë lëvizjen e aeroplanëve, duke e bërë më të vështirë mbajtjen e ajrit të ftohtë që mund të bëjë rrugën nga rajonet polare në Shtetet e Bashkuara ose Evropë. Ky depërtim mund të jetë i papërshtatshëm sepse në një periudhë të shkurtër kohore ka një rënie të ndjeshme të temperaturave.

Sipas modeleve ECMWF dhe JMA, ne kemi një forcë nën mesataren e vorbullës polar në fund të vjeshtës dhe në fillim të dimrit. Kjo tregon modele më të paqëndrueshme të motit dhe ndërhyrje të mundshme të ajrit më të ftohtë në pjesë të Shteteve të Bashkuara dhe Evropës.


(Kosova Sot Online)