Lexoni edhe:
Jonida Maliqi ndryshon tërësisht, nuk e njohin as fqinjët e parë
A e dini çfarë është Pando?
Pando, një bredh gjigant që dridhet që shtrihet në mbi 40 hektarë në Utah, është një nga organizmat më të mëdhenj dhe më të lashtë në Tokë, me një moshë të vlerësuar mes 16,000 dhe 80,000 vjet. Ky bredh (populus tremuloides) riprodhohet nëpërmjet filizave të quajtur ramete. Vlerësimi i moshës bazohet në ritmin e mutacioneve në gjenomin e tij dhe në polenin e vazhdueshëm të bredhit në një shtrat liqeni afër Pandos për më shumë se 60,000 vjet, gjë që sugjeron se mund të ketë ekzistuar që nga koha kur njerëzit filluan migrimin nga Afrika.
Pando përbëhet nga rreth 47,000 trungje të ndërlidhura në një sistem të madh rrënjor, duke e bërë atë organizmin të gjallë më të rëndë. Deri tani, nuk ka pasur studime të besueshme për moshën e tij, por ky kërkim është një hap i rëndësishëm përpara. Disa studiues besojnë se mosha e tij reale është më afër 16,000 vjetëve, pasi rreth 20,000 vjet më parë akullnajat ishin shumë afër vendit ku ndodhet Pando sot, duke e bërë të vështirë mbijetesën e bredhave.
Pando ka treguar se është i aftë të kontrollojë gjenomin e tij, me pak mutacione midis trungjeve. Shkencëtarët planifikojnë të punojnë për të kuptuar më mirë ritmin e mutacioneve dhe për të përcaktuar më saktë moshën e tij.
Kohët e fundit, Pando ka hasur vështirësi për shkak të bagëtive dhe drerëve që kullosin, por rrethimet mbrojtëse dhe reshjet e shiut duket se po i japin një hov të ri rritjes së tij.
(Kosova Sot Online)
