Përmendet sulmi terrorist në Banjskë – Qendra Ndërkombëtare PEN: Ballkanit i kërcënohet një luftë e re

Të inkurajuar nga ngjarjet e fundit në Ballkanin Perëndimor, anëtarët e Qendrës Ndërkombëtare PEN, shkrimtarë nga ish-Jugosllavia, i bënë thirrje publikut. Ata pohojnë ndër të tjera se Ballkanit i kërcënohet një luftë e re. Ata theksojnë se “regjimi agresiv i Beogradit po armatoset haptazi dhe pika kritike nuk ka ardhur ende”.

Apeli i tyre në tërësi:

“Ne, anëtarët e Qendrës Ndërkombëtare PEN, shkrimtarë nga hapësira e ish-Jugosllavisë, paralajmërojmë publikun botëror për rrezikun e dukshëm dhe të menjëhershëm të konflikteve të luftës në Ballkanin Perëndimor.

Narrativat agresive të nacionalistëve serbë, të mbështetur nga regjimi në Beograd dhe një pjesë e klerit të Kishës Ortodokse Serbe, kanë destabilizuar rajonin, kryesisht Bosnjën dhe Hercegovinën, Malin e Zi dhe Kosovën, prej vitesh.

Me fillimin e pushtimit rus të Ukrainës, retorika agresive e Serbisë së Madhe po bëhet më e fortë në të gjithë territorin e dikurshëm të ish-Jugosllavisë.

Regjimi në Beograd dhe regjimi në Banja Llukë (një entitet i Republikës Srpska në Bosnje dhe Hercegovinë) nuk e fshehin simpatinë e tyre për orekset imperialiste të Rusisë dhe as nuk e vlerësojnë mbështetjen e regjimit në Kremlin. Në shtator të vitit 2023, pati një përshkallëzim të armatosur me një sulm terrorist në Banjskë të Kosovës dhe me afrimin e votimit për rezolutën e OKB-së për gjenocidin e Srebrenicës, kërcënimet e Milorad Dodik për t’u shkëputur nga Republika Srpska po bëhen më të forta dhe nuk duhen nënvlerësuar.

Pranimi i pritur i Kosovës në Këshillin e Evropës është një tjetër pikë kritike sepse regjimi i Aleksandër Vuçiqit nuk tregon gatishmëri për bashkëpunim, paqe dhe kompromis. Përkundrazi, me shpalljen e tubimeve të Serbisë së Madhe të organizuara nga Shteti i Serbisë dhe Kisha Ortodokse Serbe, qëndrimi luftarak i Beogradit bëhet i qartë dhe i rrezikshëm.

Regjimi agresiv i Beogradit, i cili armatoset hapur dhe hapur, është burimi kryesor i destabilitetit në Ballkanin Perëndimor. Një narrativë identike nga të njëjtat qarqe në të kaluarën na shtyu në një luftë të përgjakshme dhjetëvjeçare në territorin e ish-Jugosllavisë. Nuk duhet ta lejojmë të ndodhë më. Ne duhet të njohim rrezikun dhe të ngremë qartë zërin kundër konflikteve të armatosura në Ballkanin Perëndimor.

Me këtë deklaratë i bëjmë thirrje qeverisë së Beogradit dhe presidentit që të pranojnë pajtimin si zgjidhjen e vetme të mundshme. Gjithashtu i bëjmë thirrje komunitetit ndërkombëtar që t’i përgjigjet urgjentisht rrezikut dhe të bëjë gjithçka që është në fuqinë e tij për të parandaluar ndezjen përsëri të shkëndijave të luftës në Ballkanin Perëndimor.

Ju lutemi vini re se ky apel nuk është i drejtuar kundër popullit serb, përkundrazi, qëllimi i tij është ta mbrojë atë nga regjimi që me manipulime dëshiron ta përfshijë në konflikte të reja rajonale. Ata që guxojnë të kritikojnë veprimet e regjimit aktual në Serbi duhet të mbrohen nga kërcënimet dhe dhuna.

Të shqetësuar kërkojmë bashkëpunim dhe paqe”.

Shkrimtarët nga rajoni që nënshkruan apelin e Qendrës PEN:

Adnan Çirgiq

Adil Olluri

Ag Apolloni

Ahmed Buriq

Ajla Demiragiq

Agron Gashi

Artan Krasniqi

Aziz Mustafa

Aleksandër Radoman

Alida Bremer

Almir Aliç

Aljaz Koprivnikar

Amir Brka

Andrea Leshiq

Andrei Nikolaidis

Anton Berishaj

Antonije Nino Zhalica

Asmir Kujoviq

Avni Spahiu

Barbara Pogaçnik

Binak Kelmendi

Boban Batricevic

Boris A. Novak

Branko Çegec

Diana Burazer

Dije Demiri Frangu

Drazen Katunaric

Dubravka Duba Sambolec

Dushan Gojkov

Gjorgje Shqepoviq

Elvis Ljajiç

Engjëll I. Berisha

Esad Durakovic

Fahredin Shehu

Faiz Softic

Ferida Durakoviq

Flamur Maloku

Gezim Ali

Ibrahim Berisha

Ibrahim Kadri

Iva Grgiq Maroeviq

Ivan Herceg

Ivan Radeljkoviq

Izet Perviz

Jasna Samic

Jelena Luzina

Jelena Šušanj

Lana Derkac

Lidija Dimkovska

Lila Cona

Lindita Tahiri

Lulzim Tafa

Marijan Grakaliq

Marko Vidojkoviq

Milan Jazbec

E dua Krasniqin

Milena Schmidt

Milorad Popoviq

Monika Zhagar

Nadezhda Caçinoviq

Naim Kryeziu

Domethënë Beqiraj

Nataša Konc Lorenzutti

Nenad Popoviq

Nerimane Kamberi

Nerzuk Curak

Nihad Hasanoviq

Osman Gashi

Më i sigurtë Grbiq

ka thënë Hatibi

Sally Bashot

Sanja Orlandiq

Sanja Roic

Sanja Shoshtaric

Selma Raljevic

Senada Cresho

Sibila Petlevski

Sonja Zuboviq

Suhreta Dumaniq

Tanja Miletiq Oruçeviq

Tanya Tuma

Tijana Rakoçeviq

Tomica Bajsiç

Vahid Durakovic

Vahidin Preljeviq

Ëanda Mikshiq

Vesna Mikoliq

Vladimir Martinovski

Zlatko Topçiq

Zoran Ançevski

Zvonko Makoviq

Xhevahire Izmaku

(Kosova Sot Online)